روستای زنگدر ولاله های واژگون کوهسار

روستای زنگدر

روستای زنگدر از توابع شهرستان شازند استان مرکزی در فاصله ی ۵۰ کیلومتری اراک

شغل مردم این روستا کشاورزی و دامپروری بوده و در همجواری روستاهای حاجی آباد ٬ده احمد٬روغنی ٬جلال آباد٬شرف آبادو… میباشد . چشم انداز این روستا از جنوب به کوههای اشترانکوه  واقع در استان لرستان محدود می شود.این روستا در تابستان دارای هوای معتدل کوهستانی است که دما در اوج گرما به ندرت  از ۳۰درجه سانتیگراد تجاوز میکند ولی در زمستان ها هوا به شدت سرد می شود به طوری که در زمستان سال ۸۶ دما به ۳۶ درجه سانتی گراد زیر صفر رسید.

از محصولات کشاورزی روستا می توان به گندم٬ جو٬لوبیا٬چغندر٬انگور ٬بادام و دیگر محصولات کشاورزی و باغی دیگر می توان نام برد.

لاله های واژگون

لاله های واژگون در دشت های شهرستان و روستاهای شازند به وفور مشاهده می شود. این گونه بسیار زیبا اغلب همراه با لاله قرمز مشاهده می گردد.

لالهٔ واژگون با نام علمی “Fritillaria” نام یک سرده از راستهٔ سوسن‌سانان است. عمر این گیاه بسیار کوتاه است. گل‌دهی آن از اوایل اردیبهشت آغاز می‌شود و در فصل بارش پایان می‌یابد. لالهٔ واژگون از گیاهان علفی پیازدار و چندساله است که تا کنون ۱۵ گونهٔ آن در ایران شناسایی شده است. گونهٔ زرد کم‌رنگ متمایل به لیمویی این گل‌ها موسوم به لاله زاگرسی بین ۵۰ تا ۸۰ سانتی‌متر ارتفاع دارد. پیاز این گیاه به علت وجود موادی موسوم به آلکالوئیدهای ایمپریسین و فرتیسین مسکن درد است.

تاکنون شصت گونه از از این گیاه شناخته شده است. پیاز آن به صورت یک غدهٔ متورم، گوشت‌دار بوده و دارای مقدار زیادی نشاسته و چندین عامل دارویی است و اگر تازه باشد، سمی بوده و قابل خوردن نیست، ولی در چین سمیت آن را گرفته و در آشپزی از آن استفاده می‌کنند.

در اسطوره‌ها

لالهٔ واژگون یا لالهٔ نگونسار، هم در نقش سرستون‌های ساسانی‌ها و هم در موزهٔ طاق بستان در کنار نقش پادشاه ساسانی دیده می‌شود. گویند این گل در آن زمان که گلوی سیاووش با تیغ تیز گرسیوز آشنا می‌شد، شاهد ماجرا بود. از پس آن اندوه، گل‌گونه رخ، سر به زیر افکند تا آرام آرام اشک بریزد بر بی‌گناهی سیاوش.

چو سرو سیاوش نگون‌سار دید        سراپردهٔ دشت خون‌سار دید

بیفکند سر را ز انده نگون              بشد زان سپس لالهٔ واژگون

در ایران

در برخی نقاط ایران، این گیاه را اشک مریم یا لالهٔ اشک می‌خوانند. وجه تسمیه چنین نامی به داستان‌های اسطوره‌ای بازمی‌گردد. این که این لاله، شاهد مرگ سیاوش بوده و از غصه این اتفاق سربه زیر شده و اشک می‌ریزد. اشک‌های لالهٔ واژگون در حقیقت شیرهٔ بی‌رنگی هستند که در درون لاله قرار دارند و گاهی به سمت پائین سرازیر می‌شوند.